Terwijl Israel en Palestijnse militanten uit de Gazastrook indirect aan het onderhandelen zijn, vraag ik me af hoeveel Nederlanders er stil staan bij oorlog. Waarschijnlijk heel weinig. Nu ben ik niet van plan om een stuk te schrijven over de oorlog in Israel en de Gazastrook. Maar als de huidige bezuinigingswoede in Den Haag door blijft gaan, hoop ik dat we nooit in wat voor oorlog dan ook terecht zullen komen.
Den Haag bezuinigt. En dat zullen we weten ook. Maar waar het de laatste tijd steeds over de sociale zekerheid en zorg gaat, beperkt de bezuiniging zich niet alleen tot die sectoren. Defensie moet er ook aan geloven. Voor de zoveelste keer. In de jaren negentig van de vorige eeuw is die bezuiniging gestart. Iedere keer een beetje meer.
Nu ben ik absoluut geen voorstander van een legerstaat. Een goed geolied defensieapparaat vind ik daarentegen wel zo prettig. Door de bezuinigingen van de afgelopen decennia begint die olie wel op te raken. Of zoals Julian Lindley-French* het in NRC Weekend verwoordt: “De nieuwe regering probeert nu alleen nog het lijk te verbergen.”
Als het zo doorgaat zal Nederland zichzelf niet meer kunnen verdedigen. De optie die dan overblijft is die van samenwerking met andere, minder bedeelde landen in Europa. Maar binnen Europa zelf is er sprake van enorme concurrentie om hulpbronnen. Aan de grenzen van Europa heerst ook nog eens chronische instabiliteit, zo zegt Lindley-French. Dus wie zegt mij dat het altijd pais en vree zal blijven in de Europese Unie?
*Julian Lindley-French is voormalig docent defensiestrategie van de Nederlandse Defensie Academie. Ook was hij bijzonder hoogleraar Strategische studies aan de Universiteit Leiden. Op dit moment is hij lid van de strategische adviesraad van de Britse chefdefensiestaf in Londen. Daarnaast is hij ook lid van de strategische adviesgroep van de Amerikaanse Atlantische Raad in Washington. Kortom, iemand die weet waar hij het over heeft, maar die misschien ook eerder beren op de weg ziet. In NRC Weekend van 24 en 25 november 2012 staat zijn opiniestuk ‘Weg defensie, weg bondgenoten, weg invloed’.
In Den Haag verwacht Mark Rutte misschien dat de Britten komen helpen, maar die zitten in hetzelfde schuitje wat betreft de economische problemen. Ook zij moeten bezuinigen, maar doen dat niet zo extreem wat betreft hun defensieapparaat: zij hebben nog genoeg olie en ieder jaar de noodzakelijke onderhoudsbeurt gehad.
En Amerika dan? Dat land draagt al enorme bedragen af om de vrede en veiligheid in Europa te bewaren. Nederland is namelijk niet het enige NAVO-land dat bezuinigt op defensie. Los van het feit dat we onze eigen vrede en veiligheid niet meer kunnen bewaken, zadelen we andere landen dus op met extra kosten. Want die vrede en veiligheid moet natuurlijk wel blijven bestaan.
Onlangs was de Amerikaanse oud-minister van Defensie William S. Cohen in Den Haag. Hij vroeg zich af waarom een land als Nederland zich laat afglijden tot een nietszeggend niveau. Hoe minder je bijdraagt, hoe meer je kwijtraakt. Nederland zou door zo sterk te bezuinigen haar eigen opgebouwde invloed uithollen en kan zodoende niet meer als volwaardig gesprekspartner meedoen. Daar kwam het ongeveer op neer.
Het aloude gezegde ‘Voor wat, hoort wat’ is nog steeds actueel. Dus meneer Rutte: u heeft -in uw torentje- een lijk in de kast. Wat gaat u daarmee doen? Ik zou toch eens kijken of reanimeren nog tot de mogelijkheden behoort.