Soms is je fantasie gebruiken best leuk als je in een andere omgeving bent. Niets is dan wat het lijkt. Zo waren mijn man en ik onlangs in Limburg. Mooie provincie. Het doet een beetje buitenlands aan. Zodra je de Randstad achter je laat, verandert het landschap. Meer groen, glooiender, een beetje België, Frankrijk en Duitsland ineen. Een bijzonder geschikte provincie dus om je fantasie te gebruiken.

En die is vooral nodig als je met je autootje dwars door de akkers en het bos rijdt, omdat je op de doorgaande weg een wegafsluiting bent tegengekomen. Navigatiesystemen doen dan meestal niet wat ze behoren te doen, namelijk een goede alternatieve route zoeken. Al stofwolken creërend, scootmobielen ontwijkend en uitwijkend voor tractoren hebben we ons in het Limburgse landschap gestort.

Omdat Limburg in mijn ogen on-Nederlands overkomt, let ik vaak op dingen waar ik in de Randstad nooit naar kijk. Zo waren we in Posterholt. Een dorpje op de grens met Duitsland. Niet groot, maar ook weer niet zo klein dat je eruit rijdt voordat je überhaupt beseft dat je er net binnengereden bent. Het leek voor randstedelijke begrippen wel een bouwplaats. Overal werd geklust én overal stonden huizen te koop. Verder was het uitgestorven.

Een overzicht van boerderij De Donk in Posterholt.

Maar eenmaal omgeven door een geur die nog het meest deed denken aan een combinatie van een te lang liggende mestvaalt, verkoold hout en iets dat ver over de houdbaarheidsdatum heen is, kreeg ik een oude boerderij in de gaten. Een bouwval. Of met een mooier woord: een ruïne. Het had iets weg van een oude vervallen boerderij op het Franse platteland. Het enige afwijkende was die lucht. Een mestvaalt lag onaangeroerd op het terrein. De ramen waren gedicht met planken. Delen van het dak waren weg. Het had iets lugubers.

Wat zou daar toch gebeurd zijn? Is er misschien brand geweest? Zijn er boerderijdieren omgekomen? Is de eigenaar verdwenen? Is het inmiddels een illegale vuilnisbelt?

Aangezien ik altijd alles wil weten, ben ik begonnen met Google maps. De satellietfoto uit 2009 toonde de boerderij in volle glorie. Alsof de ruïne uit de as verrezen was. De bijbehorende foto’s van de street view lieten echter weer een bouwval zien.

Dit is boerderij De Donk in 1980.
(foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

Na verder zoeken, blijkt de ruïne gedocumenteerd te zijn door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Het is – of was – een monument met een naam: De Donk. Een boerderij, zoals je deze in dit deel van Limburg vroeger veel zag. De beschikbare foto’s van het monument zijn gemaakt in 1934 en in 1980. Niet echt up-to-date, zeg maar.

In mijn zoektocht ben ik veel meer te weten gekomen over Posterholt. Er is een heuse website over het dorp én een Facebookpagina. Allebei vol met foto’s van vroeger en nu. Dat ik niet veel wijzer geworden ben over wat er gebeurd is met de boerderij (en waarom het daar zo gruwelijk stinkt), zorgt ervoor dat ik nog wel een tijdje verder blijf fantaseren.