Kunst- en cultuuronderwijs: lost de wolk op?

Afgelopen weekend las ik in één van de kranten het eigenaardige wetsvoorstel om het schoolvak Cultureel Kunstzinnige Vorming (CKV) met ingang van schooljaar 2014-2015 voor havo/vwo af te schaffen. Rollende én stuiterende ogen hier. Ja, het was te verwachten. Begin augustus kregen al ruim zeventig culturele instellingen te horen dat zij geheel of gedeeltelijk hun subsidie kwijt zouden raken. Dus waarom zou die tendens niet worden doorgetrokken in de schoolomgeving? Afvoeren die handel, lijkt de gedachte.

De reden voor dit wetsvoorstel is dat scholen zo meer aandacht kunnen besteden aan kernvakken als Nederlands, Engels en wiskunde/rekenen. Leerlingen zouden dan een betere aansluiting vinden bij het hoger beroepsonderwijs of bij de universiteit. Verder wordt in het wetsvoorstel wel steevast aangekaart dat het onderwijs ‘zodanig ingericht wordt dat leerlingen op structurele en herkenbare wijze kennis hebben van en kennismaken met kunst en cultuur’.

Wat voor CKV in de plaats komt, is een ‘algemene wettelijke opdracht voor culturele vorming’. Dat klinkt positief, maar dat is het niet. Ik krijg nu al het schrikbeeld van een ander project genaamd ‘Leren, loopbaan en burgerschap’. Ook eens zo pretentieus bedacht. Het zou geïntegreerd worden in het lesprogramma gedurende het schooljaar. Op veel scholen is het inmiddels verworden tot een week per jaar als een stel malloten bezig zijn met de maatschappij en daar nog een fröbelstage achteraan plakken. Zo, doel bereikt: leerlingen hebben kennis van de maatschappij én hebben kennis gemaakt met die maatschappij. Oh ja, en als de stagebegeleider niet aardig genoeg is, dan gaat de leerling toch naar een andere plek waar de stagebegeleider wel bevalt.

Als de ‘algemene wettelijke opdracht voor culturele vorming’ ook die kant op dreigt te gaan, dan vrees ik het ergste voor de kennismaking met kunst en cultuur in het algemeen. Als je als overheid met een dergelijk wetsvoorstel akkoord gaat, dan geef je een verkeerd signaal af naar iedereen en met name jongeren. Het lijkt dan of kunst en cultuur er niet toe doet, niet interessant genoeg is. We weten allemaal dat jongeren vatbaar zijn voor dergelijke signalen. Alles wat niet interessant genoeg is, wordt verwijderd, net als op Facebook en twitter. Met een druk op de knop.

Natuurlijk, het is goed dat er aandacht komt voor taal. Hoe meer aandacht, hoe beter. Ook het rekenonderwijs verdient aandacht. De aansluiting met het hoger en wetenschappelijk onderwijs moet beter. Daar valt absoluut niet aan te twijfelen. Maar wil je meekomen in het hoger onderwijs of op de universiteit, dan is ook een stukje algemene kennis en ontwikkeling nodig. Kunst en cultuur hoort thuis in die algemene kennis en ontwikkeling.

Als er van het vak CKV niets meer overblijft dan een fröbelweekje, kun je er maar beter helemaal mee stoppen. Dan moet je maar hopen dat ouders met hun kind kunst en cultuur opzoeken. De jongeren van nu zijn misschien de bestuurders van later. En als zij nu al het idee krijgen dat kunst en cultuur niet interessant genoeg zijn, hoeveel culturele instellingen zullen er in de toekomst überhaupt nog subsidie ontvangen, laat staan nog bestaan?